چند ماه گذشته به مشكلات موجود بر سر راه مشاغل خانگي پرداخت كه طي آن با كمك مركز افكارسنجي جهاددانشگاهي مشكلات مطرح شده به صورت علمي مورد بررسي قرار گرفت، آنچه مي‌خوانيد ميزگرد جمع‌بندي اين پرونده است.
به گزارش ايسنا، ميزگرد جمع‌بندي پرونده «بررسي مشكلات مشاغل خانگي» با حضور علي حقيقت پژوهشگر اقتصادي، بهنوش بابايي مسئول مشاغل خانگي استان قزوين و فريده ذوالقدر يكي از فعالان حوزه چرم در دفتر خبرگزاري ايسنا برگزار شد.
در ابتداي اين نشست ماحصل پرونده «مشاغل خانگي» در ايسنا مورد بررسي قرار گرفت؛ طي بررسي‌هاي چندماهه مشكلات اقتصاد كلان، نظارت، عدم وجود حمايت علمي و اطلاعاتي، مشكلات اداري و فروش به‌عنوان موانع و مشكلات مشاغل خانگي احصاء شد.
فروش محصولات خانگي بزرگ‌ترين معضل توليدكنندگان
مسئول مشاغل خانگي استان قزوين با اشاره به اينكه فروش، تبليغات و به‌روز نبودن محصولات خانگي ازجمله مشكلات اين مشاغل است، در اين جلسه مي‌گويد: طي بررسي‌هاي صورت گرفته در شهرستان آوج، طرح قالي‌هاي بافته‌شده به‌روز نيست به همين دليل مشتري نيز نخواهد داشت.
بابايي تصريح مي‌كند: براي راه‌اندازي بازار فروش محصولات خانگي از شهرداري‌ها كمك خواستيم تا مكاني را براي مشاغل خانگي اختصاص دهند، به همين منظور جلسات متعددي برگزار شد ولي تا به امروز نتوانستيم در استان يك بازار مشخص داشته باشيم.
وي عنوان مي‌كند: فروش محصولات خانگي بزرگ‌ترين معضل براي توليدكنندگان است تا به امروز بازارچه‌هايي كه براي فروش محصولات خانگي داشتيم از طريق دفتر امور بانوان استانداري به‌صورت موقت راه‌اندازي شده بود؛ برخي از ادارات مربوطه ازجمله ميراث فرهنگي نيز براي راه‌اندازي بازارچه‌هاي كوچك براي فروش محصولات خانگي اقدام كردند.
ذوالقدر در اين خصوص بيان مي‌كند: عدم‌حمايت از مشاغل خانگي كار را دشوار كرده است، وقتي خانمي ليف مي‌بافد و خودش را به بازارهاي هفتگي مي‌رساند براي يك بساط كوچك بايد هزينه پرداخت كند، مگر چقدر سود كسب مي‌كند و درآمد دارد كه بخواهد هزينه هم پرداخت كند به همين جهت است كه مشاغل خانگي هيچ‌گاه رشد نمي‌كنند و هميشه در يك سطح باقي مي‌مانند.
وي اظهار مي‌كند: ما خانه‌به‌دوش هستيم و مكاني متمركز براي استقرار نداريم، حتي براي اجاره مغازه به سعدالسلطنه مراجعه كرده و با نهادهاي بسياري نيز نامه‌نگاري كرديم ولي دست‌آخر نتيجه نگرفتيم چون به تقاضاي ما اهميتي نمي‌دهند.
توجه به آموزش از طريق فضاي مجازي و بياني ساده
حقيقت نيز در اين جلسه مي‌گويد: بايد از طريق فضاي مجازي آموزش بازاريابي و فروش و ديگر آموزش‌ها وجود داشته باشد و فرآيند را براي كارآفرينان و علاقه‌مندان تشريح و اهميت موضوع نيز ذكر شود چراكه ساده‌سازي اثربخشي آموزش را افزايش مي‌دهد.
بابايي تصريح مي‌كند: كارآفرينان الزامي براي شركت در دوره‌هاي كارآفريني و فروش ندارند، اغلب افرادي كه در دوره‌هاي آموزشي شركت مي‌كنند بلافاصله بعد از اتمام دوره به دنبال دريافت تسهيلات هستند و در حقيقت تلاش دارند تا هرچه سريع‌تر به نتيجه برسند.
بابايي اعلام مي‌كند: در استان قزوين دو شهر دانسفهان و آوج شناسايي شده است تا در شهرستان دانسفهان خوشه كفش و در آوج نيز خوشه گليم و فرش تشكيل و بازاريابي و فروش نيز به آن‌ها آموزش داده شود.
ذوالقدر نيز در اين خصوص مي‌گويد: براي فروش بايد همه جوانب را در نظر گرفت، آموزش در مشاغل خانگي داراي جايگاه ويژه‌اي است كه بايد اين مشاغل را ازنظر اقتصاد كلان، فروش و آموزش موردبررسي قرار داد.
وي مي‌گويد: داشتن مهارت مهم‌تر از بازار است و اگر حتي ساختار نباشد و مهارت وجود داشته باشد نيز مي‌توان بازار را در دست گرفت.
حقيقت كه مخالف اين سخن است در پاسخ به ذوالقدر مي‌گويد: در حال حاضر اقتصاد «تقاضامحور» است و اگر تقاضا وجود داشته باشد عرضه خود را با آن تطبيق مي‌دهد اما اگر تقاضايي وجود نداشته باشد محصولي نيز توليد نخواهد شد.
قوانين دست‌وپاگير وجود دارد
بابايي در ادامه بيان مي‌كند: هميشه قوانين دست‌وپاگير وجود دارد و اي‌كاش وزارت كار امور و ضوابط را به استان‌ها تفويض مي‌كرد تا هر استان برحسب اقتضاي خود برنامه‌ريزي كند؛ قزوين يك استان صنعتي و كشاورزي است و هميشه قوانين موجب مي‌شود تا اداره كار به‌عنوان متولي مشاغل خانگي نتواند صفر تا ۱۰۰ كار را انجام دهد.
وي ادامه مي‌دهد: مواردي وجود داشته كه كارآفرينان بعد از دوندگي بسيار از دستگاه متولي مجوز براي تسهيلات ۱۰ ميليون توماني دريافت كرده‌اند ولي با ورود به سال جديد و تخصيص اعتبار جديد بايد تمام ضوابط آن نيز رعايت شود و فرد براي دريافت وام دوباره اين مسير را طي كند؛ به همين جهت فرد متقاضي از دريافت تسهيلات منصرف مي‌شود كه با اين انصراف تنها فرد متقاضي آسيب نمي‌بيند بلكه همه در سطح كلان متضرر مي‌شوند.
ذوالقدر نيز در اين خصوص مي‌گويد: من براي راه‌اندازي فعاليت خودم پنج سال براي وام ۲۰ ميليون توماني رفتم كه الآن اين رقم جوابگوي راه‌اندازي يك كسب‌وكار خانگي نيست؛ چرا بايد يك فرد براي دريافت تسهيلات دوندگي كند و درنهايت از دريافت آن منصرف و مجبور شود يك قطعه طلا و يا اثاثيه منزل بفروشد تا كسب‌وكار خود را راه‌اندازي كند.
ضعف‌هاي موجود ناشي از رفتارهاي جزيره‌اي است
حقيقت مي‌گويد: ضعف‌هاي موجود ناشي از رفتارهاي جزيره‌اي و ناهماهنگي‌ها است؛ گاهي يك مجوز فلسفه وجودي تأسيس يك سازمان است.
وي ادامه مي‌دهد: در ۵۰ سال گذشته سه نهاد عدليه، نظميه و ماليه وجود داشتند كه وزارتخانه‌هاي اقتصاد، صنعت، كشاورزي و كار زيرمجموعه آن محسوب مي‌شدند ولي بعدها به اين نتيجه رسيدند كه تخصصي شوند، الآن نيز به فكر اين هستند برخي از وزارتخانه‌ها يا نهادها تجميع شوند.
كارشناسان دستگاه‌هاي اجرايي به رسالت خود واقف نيستند
حقيقت در ادامه اضافه مي‌كند: الكترونيكي شدن امور باعث مي‌شود تا نظم سيستماتيك در نظام اداري به وجود آيد و بخشنامه‌ها منظم شوند؛ ۹۵ درصد كارشناسان دستگاه‌هاي اجرايي به رسالت خود واقف نيستند و از ايجاد مطالبه مردم از دستگاه‌هاي اجرايي فرار مي‌كنند كه اين امر كاهش بهره‌وري دولت را در پي دارد.
وي ادامه مي‌دهد: مشاغل خانگي در اقتصاد و ايجاد ارزش‌افزوده سهمي ندارند و بيشتر ابعاد اجتماعي آن مدنظر كارشناسان است و بُعد اشتغال‌زايي آن اهميت دارد؛ كشور چين به دليل جمعيت بالا به سمت مشاغل تك‌نفره و خانگي حركت كرده كه اين مشاغل به‌عنوان زنجيره در مشاغل بزرگ نيز وارد مي‌شوند.
اين پژوهشگر اقتصاد عنوان مي‌كند: سرمايه‌گذاري جسارت و شجاعت مي‌خواهد و در آن بايد ريسك‌ها را پذيرفت؛ اقتصاد آمريكا از ۴۰۰ سال پيش بر اساس بازار و اقتصاد ايران نيز از زمان اميركبير بر پايه دولت پايه‌ريزي شد و در حال حاضر نيز همين فرهنگ وجود دارد.
وي اضافه مي‌كند: رفتار دولت بايد امنيت‌زا باشد تا فرد سرمايه‌گذاري كند، مشاغل خانگي آسيب‌پذير هستند و دولت بايد ازنظر بازار و فضاي مجازي از سرمايه‌گذاران حمايت كند؛ ازنظر فعاليت اقتصادي فرد بايد داراي مهارت باشد، شرايط اقتصادي و نظام توزيع نيز بايد وجود داشته باشد و بايد متذكر شد كه تأمين سرمايه آخرين قدم محسوب شده ولي در ايران اولين قدم است.
حقيقت مي‌گويد: در مشاغل خانگي حاكميت نقش اساسي دارد، حتي براي فعاليت‌هاي اقتصادي دادگاه‌هاي تخصصي وجود ندارد و توليدكنندگان نگران مسائل حقوقي و قوانين دست‌وپا گير هستند؛ دولت مي‌تواند با فراهم كردن بستر امن به رونق اقتصاد كمك كند، درعين‌حال بخش خصوصي نيز به‌قدري قوي نيست كه شبكه‌سازي داشته باشد.
عدم هماهنگي بين پول و توليد علل شكست مشاغل خانگي
ذوالقدر با اشاره به حجم نقدينگي در دست افراد مي‌گويد: بسياري از فعالان كار را با سرمايه شخصي خودشان شروع مي‌كنند، الآن قيمت‌ها ثابت نيست و فروش پايين است، اطرافيان نيز ريسك نكرده و پس‌انداز شخصي خود را در اختيار افرادي كه قصد فعاليت در حوزه مشاغل خانگي دارند قرار نمي‌دهند.
وي مي‌گويد: نخواستند از مشاغل خانگي حمايت كنند چون در اين پنج سال دوندگي زيادي كردم ولي نتيجه نگرفتم و با سرمايه شخصي خودم آستين همت را بالا زدم.
بابايي به عدم هماهنگي بين پول و توليد اشاره و عنوان مي‌كند: فردي با يك مبلغ مشخص شغلي را آغاز مي‌كند ولي گاهي به‌يك‌باره قيمت‌ها افزايش پيدا مي‌كند به‌گونه‌اي كه گاهي مجموع سرمايه فرد و تسهيلات دريافتي آن را جبران نمي‌كند و درنهايت آنان را با شكست مواجه مي‌سازد.
وي در خصوص نقدينگي بيان مي‌كند: نقدينگي در جامعه وجود دارد و به‌صورت مقطعي كاهش و يا افزايش پيدا مي‌كند ولي به سمتي حركت مي‌كنيم كه ارزش و حجم نقدينگي كم و كمتر مي‌شود، براي مثال حجم و ارزش پس‌اندازي كه دو سال پيش انجام‌شده باشد اكنون كاهش پيدا كرده است.
اين مسئول اضافه مي‌كند: عدم اطمينان موجب مي‌شود افراد پس‌انداز خود را براي كارآفريني در اختيار اطرافيان قرار ندهند و علاوه بر دو برابر شدن پول خود به فكر بازگشت سرمايه خود هستند.
دست بالاي دست زياد شده است
ذوالقدر در اين خصوص خاطرنشان مي‌كند: دست بالاي دست زياد شده است يك محصول را با چرم طبيعي توليد مي‌كنيم ولي توليدكننده‌اي ديگر همان محصول را بي‌كيفيت و با چرم مصنوعي توليد مي‌كند كه نصف قيمت محصول توليدي ما است، مسلماً خريداران به دليل كاهش قدرت خريد از محصولي كه با چرم مصنوعي توليدشده استقبال مي‌كنند.
حقيقت مي‌گويد: اين مشكل در بسياري از صنايع و حتي بيمه وجود دارد، در ديگر كشورها افراد از ۱۸ نوع بيمه استفاده مي‌كنند ولي در كشورمان بر اساس كاهش قدرت خريد و درآمد پايين استقبالي صورت نمي‌گيرد و بنابراين صنايع نيز رشد نخواهند داشت.
اقتصاد كلان بزرگ‌ترين مشكل مشاغل خانگي
حقيقت در جمع‌بندي سخنانش مشكل اصلي مشاغل خانگي را در اقتصاد كلان مي‌بينيد و ادامه مي‌دهد: مشكل اداري و تأمين مالي در جايگاه دوم، نظارت روي دستگاه‌هاي اجرايي و بانك‌ها در جايگاه سوم و شبكه‌سازي و عدم آموزش از طريق فضاي مجازي در جايگاه چهارم اين مشكلات قرار دارد.
بابايي در پايان سخنانش مي‌گويد: اقتصاد كلان بزرگ‌ترين مشكل مشاغل خانگي است، تمامي مشكلات به‌صورت زنجيره به هم وصل هستند و اگر مشكلات حل نشوند حتي كم‌اهميت‌ترين مشكل نيز به مسئله‌اي بزرگ مبدل خواهد شد.
وي ادامه مي‌دهد: از سال ۸۰ پرداخت تسهيلات ماده ۵۶ را داشتيم كه با شكست مواجه شد و از سال ۸۴ نيز طرح و تسهيلات بنگاه‌هاي زودبازده در دستور كار قرار گرفت كه اعتبار بالايي نيز به آن‌ها اختصاص پيدا مي‌كرد و بيش از ۲۰ هزار نفر در آن ثبت‌نام كردند كه آن طرح نيز با شكست مواجه شد به همين جهت مي‌توان چنين نتيجه‌گيري كرد كه حمايت مالي تأثير چنداني در موفقيت ندارد.
ویلچرپله رو چیست؟
نکات ویلچرپله
بهترین راکت پینگ پنگ
بالابر پله چیست؟ قیمت خرید بالابر پله چقدر است؟